Blog 32, wat te leren van kinderen met NAH?

Ook in onze praktijk werken wij met kinderen met NAH. Recent hebben wij voor ouders van deze kinderen weer informatieboekjes besteld bij het Nederlands Centrum Hersenletsel. Het zijn  geweldige informatiebronnen en wat ze zo aantrekkelijk maakt is de toegankelijkheid van de inhoud en teksten. Het boekje voor ouders en gezinsleden is een aanrader voor iedereen die met NAH te maken heeft zowel privé als professioneel. En dan niet alleen voor de begeleiding van kinderen.

Wat ons steeds vaker treft is dat overprikkeling en aandacht tekort op het eerste gezicht veel overeenkomen met ADHD, ADD en andere autistisch spectrumstoornissen. Als je de oorzaak van het hersenletsel kent is het onderscheid vanzelfsprekend. Zonder de oorzaak is het onderscheid moeilijk te maken. Is het belangrijk om de oorzaak te weten? In zakelijk opzicht zou ik meteen ja zeggen. Het ene is erfelijk en het andere niet. Daarnaast is weten wie je bent, wat je kan en waar je vandaan komt belangrijk voor het ontwikkelen van je zelfbeeld.

Maar als ik kijk naar de begeleiding op school en thuis dan zou de begeleiding van het aandachtsprobleem, volgens mij, op dezelfde manier benaderd kunnen worden. “Duidelijke structuur, voorspelbaarheid, rustige werkomgeving, korte overzichtelijke taken en echte rustmomenten om bij te komen”. Het voordeel is dat er veel meer scholen gespecialiseerd zijn op de begeleiding van leerlingen met Autisme.

Wat is wel een verschil? Dan gaat het vooral over de impulscontrole, de manier waarop jij de controle kan houden over je wensen en verlangens. Ook kinderen met een autistisch spectrumstoornis hebben problemen met deze vorm van controle over zichzelf maar kunnen hier met veel hulp en oefening stukjes in verbeteren. De reden voor de aandachtstoornis ligt veel in de hoeveelheid aanwezige prikkels. Bij NAH ligt het in beschadiging van delen van de hersenen die hiervoor noodzakelijk zijn in plaats van een veranderd functioneren van gezonde hersenen. Kinderen met NAH hebben vriendelijke en begrijpende hulp van buitenaf bij nodig. Soms kan voor hen, na oefening, een klein aanzetje genoeg zijn maar het aanleren om hierover zelf controle te krijgen zonder hulp…..  Het is gewoon niet altijd mogelijk, hoeveel tijd je hierin ook investeert. Wel is het mogelijk om te zoeken naar alternatieven voor de ontbrekende zelfsturing. Er wordt dan veel creativiteit gevraagd.  

Voor beiden is het belangrijk om te maken te hebben met mensen die kennis hebben over hun aandoening, de mogelijkheden en de grenzen. Wel blijft het aller belangrijkste dat er veel liefde en begrip is.  Dit gecombineerd met het vermogen om gemiste kansen kleiner te maken en successen groter.

Als laatste: Voor al mijn collega’s ben ik in de literatuur een belangrijk weetje tegen gekomen dat niet alleen voor kinderen werkt.

Als je nieuw gedrag wil aanleren dan zet je dit uit in stappen. Dat weten we allemaal. Maar wat hier zo goed benaderd wordt is dat je voor gedragsverandering motivatie nodig hebt en doorzettingsvermogen. De oplossing van de auteurs in dit boek is heel simpel als je het hoort. Begin met de laatste stap als eerste en werk dan van achteren naar voren. Op die manier is vanaf het begin het doel goed zichtbaar en zal dat meer motiveren.