Blog 2 - GGZ of somatiek

Blog, GGZ of Somatiek?

Dit is een terugkerend thema binnen NAH. Is de vraag het gevolg van lichamelijke problemen of is er sprake van een probleem op het gebied van de Geestelijke GezondheidsZorg?

Om hierop te antwoorden moeten we gaan kijken naar de inhoud van de somatische problemen en de gevolgen hiervan. Hersenletsel geeft problemen in het geheugen, de waarneming en het verwoorden van al wat er op dat moment speelt. En als complicerende factor speelt de angst om belangrijke zaken te vergeten.

Als wij nieuwe klanten uitleg geven over wat zij van ons mogen verwachten vertellen wij dat zij ons altijd mogen mailen of Whatsappen niet omdat wij dag en nacht beschikbaar zijn maar om rust en ruimte te geven. De praktijk is dat wij soms in 1 nacht veel berichtjes zien die eindigen op “laat maat zitten er is eigenlijk niets aan de hand”. Is er dan niets aan de hand? Nee natuurlijk niet, wij zien dan een denkproces dat wezenlijk is maar het is gecombineerd met de angst om te vergeten waar het om gaat. Door de ruimte te bieden aan het vertellen over hetgeen waar men aan denkt op het moment zelf zal de angst om te vergeten verminderen. Dit geeft ruimte om zelfstandig te kunnen denken. Hersenletsel vraagt om deze ruimte.

Voor mensen zonder hersenletsel klinkt dit vreemd, je kan dit toch ook zonder al deze (overbodige) gedachten te delen met je zorgverlener. Als je hersenen “normaal” functioneren dan klopt dit maar met NAH is dat anders. Het verschil lijkt te zitten in de energie/ kracht waarmee gedachten en overdenkingen geuit moeten worden. Misschien kan je dit verklaren met het begrip “overprikkeling”. De hersenen moeten meerdere taken tegelijkertijd uitvoeren: denken, onthouden, selecteren, delen enz. Alles wat mensen zonder NAH vanzelf doen vraagt een nieuwe vorm van coördinatie. De aandacht moet bewust gestuurd worden en door de ruimte te bieden om alle gedachten te delen zonder selectie vooraf door de zorgvrager ontstaat er ruimte om te denken en beslissingen te nemen. Dat betekend in  de praktijk dat wij soms vele mails in 1 nacht ontvangen die eindigen met “laat maar zitten en vergeet wat ik gemaild heb, ik ben er al uit”.

Dus nee, in dit geval geen GGZ. Maar in de praktijk ziet het er soms wel zo uit als je als zorgverlener de context van hersenletsel vergeet en je laat leiden door een voor de hand liggende aanname die zegt dat dit niet de “normale manier is om je zorgvraag te formuleren”. Wanneer je als zorgverlener de ruimte biedt om ”te spuien” dan voorkom je dat zorgvragers vergeten of in een vaste gedachte blijven hangen. Alleen door het bieden van ruimte, kennis en begrip  is het mogelijk om het onderscheid te kunnen maken tussen somatiek een GGZ.

Het is de uitdaging voor de zorgverleners/ professionals om hier de noodzakelijke ruimte te bieden zodat een verkeerde aanname/ diagnose voorkomen wordt.

Rust, ruimte en begrip zijn voorwaarde voor mensen met NAH om zo optimaal mogelijk te functioneren.